Beste Idealist,
 

We hebben met de bijdragen in deze Andersland niet teveel aan willen haken bij het thema ‘corona en werk’. Geen fotoseries van thuiswerkende mensen door hun keukenraam gefotografeerd dus. Toch is enige link met een van de meest levensveranderende crises van de afgelopen jaren onvermijdelijk. Tijdens de coronacrisis zijn velen van ons met onze neus op de feiten gedrukt wat betreft onze relatie tot werk. Hoeveel van onze identiteit wordt bepaald door het werk wat we doen? Hoeveel van onze wakkere uren gaan op aan direct of indirect met werk bezig zijn?

Door de coronacrisis zijn al langer levende ideeën over de hervorming en waardering van werk nieuw leven in geblazen: de korte werkweek, een betere balans tussen privé en werk, en meer autonomie en flexibiliteit voor de werknemer. Het meeste hiervan dan wel weer alleen voor de white collar arbeiders; een lasser, zorgmedewerker, pakketbezorger of pedagogisch medewerker op de kinderopvang heeft nog steeds vrij weinig aan de mogelijkheid om thuis te werken. Juist in werkomgevingen als magazijnen en callcenters neemt de werkdruk toe, doordat software en algoritmes steeds meer het werk van vloermanagers vervangen. Werkgevers zijn er zelfs niet voor teruggedeinsd om werknemers tijdens het thuiswerken minutieus te monitoren, en af te rekenen op een te laag bevonden productiviteit – in een wereldwijde crisissituatie, nog wel. De groei van bedrijven als Uber, Deliveroo en Amazon — en recent een heel scala aan flitsbezorgers in de Randstad — heeft daarnaast de discussie aangewakkerd over de rechten van werknemers en de wenselijkheid en legaliteit van verkapte zzp-constructies.

Veel mensen hadden, toen we vanaf maart 2020 lang thuis zaten, al dan niet werkend, al dan niet voor kinderen of anderen zorgend, voornemens om het vanaf dat moment helemaal anders te gaan doen op het gebied van werk. Toch zien we op moment van schrijven (najaar 2021) dat de files weer teruggaan naar het niveau van voor de crisis, dat het ‘dringende thuiswerkadvies’ versoepeld wordt, en dat de meeste bedrijven, voor zover ze dat niet al waren, terug richting ‘normaal’ gaan.

De afgelopen tijd zie ik wel steeds meer mensen om mij heen die worstelen met de rol van werk in hun leven. Mensen die eerder veel belang hechtten aan een baan die bij hun idealen en sociale identiteit paste, maar nu kiezen voor werk dat vooral een middel is om in levensonderhoud te voorzien. De idealistische uitdagingen zoeken ze buiten hun werk in vrijwilligerswerk of hobbies, en een hoog salaris is niet het belangrijkste in het leven. Ze verzetten zich tegen het idee dat je werk ook altijd je passie moet zijn, en genieten ervan dat ze na werktijd ook mentaal niet meer met hun werk bezig hoeven te zijn.

Kortom, werk is weer (– nog steeds!) een thema dat op de agenda staat. We hebben in deze Andersland een aantal teksten en sprekers verzameld om het thema Werk vanuit verschillende hoeken te belichten. Zo gaat het over de toekomst van werk, robotisering, werk en identiteit, reproductieve arbeid, zorg, schaamte, en werktijdverkorting.
Ik hou hoop dat we weer echt open gaan in februari 2022, na bijna 2 jaar geen fysieke bijeenkomsten te hebben georganiseerd. Hou onze website in de gaten voor de meest up-to-date informatie. Hopelijk tot snel!
 

Anneloes Dijkman

Coördinator Idealenfabriek