Erfgoed in de ideale gebouwde toekomst valt onder het thema De Stad als Utopisch Ideaal. Andersland 01 staat in teken van dit thema. 

Op 1 juli 2016 is de Erfgoedwet in werking getreden. Daarmee sluit Nederland aan op een internationale trend van vernieuwing van wetgeving voor cultureel erfgoed. De oorsprong van deze trend is de publicatie van het Council of Europe Framework Convention on the Value of Cultural Heritage for Society in 2005, kortweg het Verdrag van Faro. Het stelt in tegenstelling tot oudere verdragen niet het hoe en wat van erfgoedzorg centraal, maar het waarom en waartoe.

De erfgoedsector heeft lange tijd autoriteit en expertise kunnen claimen op het hoe, wat en het waarom binnen de historisch gebouwde omgeving. Die claim is niet langer houdbaar; burgerparticipatie en inclusiviteit staan in de erfgoedzorg inmiddels hoog op de agenda. Deze verschuiving dwingt de erfgoedsector ertoe om haar rol te herzien. In wetgeving en beleid is dit vertaald naar deregulering en decentralisatie. Met de verschuiving in het ideaal van erfgoedzorg verschijnen ook andere partijen en disciplines op het toneel. Volgens de geest van het Verdrag van Faro zouden al die partijen en vakgebieden evenredig veel autoriteit moeten krijgen; ook zou de inbreng van de burger een even groot gewicht moeten hebben als die van de expert. De praktijk laat vooralsnog echter een ander, niet per se egalitair speelveld zien.

Charlotte van Emstede nodigt uit over onze ideale gebouwde toekomst na te denken vanuit actuele ontwikkelingen rond erfgoed. Kan een betere, mooiere gebouwde omgeving wel gelijk opgaan met een betere maatschappij voor iedereen? Of, specifieker gesteld: hoe kunnen we het ideaal van een participatieve en inclusieve erfgoedzorg vormgeven in een verbreed en multidisciplinair erfgoedveld? De “casus Justus van Effen” dient als concreet vertrekpunt voor een kritische analyse van de uitgangssituatie. Vandaaruit verleggen we de focus naar een ideaal toekomstscenario voor erfgoedzorg.

Erfgoed in de ideale gebouwde toekomst  - pitch Charlotte van Emstede, 17 oktober 2019, locatie:  Amsterdam.

Onderstaand videofragment toon een weergave van de discussie die plaatsvond op de locatie in Wageningen op 24 oktober 2019.

Onderstaand videofragment toon een weergave van de discussie die plaatsvond op de locatie in Leiden op 31 oktober 2019.